Het is vandaag maandag na de herfstvakantie van de regio’s Midden en Zuid. Het is dus de hoogste tijd om de balans op te maken van de leeschallenge die ik voor deze vakantie bedacht. Elke dag van de herfstvakantie ging ik 100 pagina’s lezen en ik heb deze herfstvakantie leeschallenge opengesteld voor mijn leerlingen. Zij konden kiezen of ze dagelijks 50 of 100 pagina’s gingen lezen.
Hoe is het mij en mijn leerlingen vergaan tijdens de herfstvakantie?
De cijfers
Eerst wat getallen: er namen 10 leerlingen deel. Twee leerlingen uit klas 4, één uit klas 5 en zeven uit klas 6. Er deden 3 jongens mee en 7 meisjes. We hebben elkaar twee keer gesproken via Teams. De eerste keer was op maandag om 11.00 uur. De tweede keer was zaterdag om 10.00 uur. Er waren respectievelijk 7 en 5 leerlingen online aanwezig.
Ben ik blij of teleurgesteld over deze aantallen? Blij natuurlijk! Want de leerlingen die hebben meegedaan, hadden stuk voor stuk heel positieve leeservaringen. Laat ik daar eerst eens op inzoomen.
Ervaringen van leerlingen
Mijn leerlingen gaven aan dat ze door de challenge meer hadden gelezen. De meeste leerlingen is het gelukt om in ieder geval één, maar meestal twee boeken te lezen. Soms zelfs een derde boek voor bijvoorbeeld Duits of Engels. De meesten hebben ervoor gekozen om ‘voor de lijst’ te lezen, maar er stonden ook fantasyboeken op het menu. Een greep uit de titels:
- Harry Mulisch: De ontdekking van de hemel (voor de boekenclub)
- Dimitri Verhulst: De helaasheid der dingen
- Murat Isik: Wees onzichtbaar
- Nathaniel Hawthorne: The scarlet letter
- Karel Glastra van Loon: De passievrucht
- Frederik van Eeden: De kleine Johannes
- Belcampo: Verzamelde verhalen
- W.F. Hermans: De donkere kamer van Damocles
- F. Bordewijk: Blokken, Knorrende beesten, Bint
- Franca Treur: Dorsvloer vol confetti
- Haley Barker: Showstopper
- Glenn Cooper: Boek der zielen
Niet alleen hadden de jongens en meiden meer gelezen, het had hun ook meer plezier opgeleverd. Omdat ze het lezen zo’n duidelijke plek in hun dag hadden gegeven, waren de deelnemers veel minder bezig met het feit dat het lezen een ‘moetje’ was voor de lijst en daardoor een hele opgave. Ze ervoeren het lezen zelfs als een moment van ontspanning. Ook kregen de lezers zicht op hun eigen leessnelheid, waardoor ze een realistische inschatting konden maken van de tijd die het hen kostte om een heel boek te lezen. Pol rekende uit dat hij 1,8 minuut per pagina deed over een pagina uit ‘De ontdekking van de hemel’, maar dat een pagina uit ‘Grand Hotel Europa’ hem maar 1,6 minuut leestijd kostte. De leerlingen kwamen er ook achter wat voor hen een prettig tijdstip was om te lezen. Zo ondervond Bob dat hij het liefst in de ochtend leest en stelde het gezin van Anna en Natan een heus gezinsleesuur in!
De deelnemers waren dus enthousiast en gaan proberen om na de herfstvakantie een bepaald leesritme vast te houden, maar wel pas na de toetsweek. 😉
Mijn eigen ervaringen
De eerste dagen ging ik voortvarend van start en lukte het me elke dag om (bijna) 100 pagina’s te lezen. Ik was dus na 3 dagen op pagina 302 van ‘De ontdekking van de hemel’. Daarna stagneerde het een beetje: ik las 45 pagina’s van ‘Max, Misha en het TET-offensief’ en ging toen verder in ‘Vliegen is als vallen’ van Manon Uphoff. Dat laatste boek las ik bijna uit, maar doordat het zo’n heftig onderwerp was, lag mijn leestempo echt wat lager.
Doordat ik zo veel boekentips had gekregen van alle collega’s uit het land heb ik wel heerlijk in de boekwinkel kunnen rondstruinen. Bedankt daarvoor!
Ik vond het best heftig om twee keer ‘uit’ mijn herfstvakantie te stappen om met leerlingen te ‘vergaderen’ via Teams. Maar eerlijk gezegd was het beide keren hartstikke leuk, dus ik weet ook niet waarom ik er zo tegenaan hikte. Misschien omdat mijn vakantie me ook zo lief is.
Wat ik heel bijzonder vond om te merken, is dat boeken die je vlak na elkaar leest met elkaar gaan interfereren. Zo schuurde het communisme op Cuba, een lange scène uit ‘De ontdekking van de hemel’ genoeglijk aan tegen het socialisme uit het begin van ‘Het TET-offensief’. Ineens zie je ook personages die op elkaar lijken en wonderlijk genoeg lijken er altijd overeenkomstige thema’s te spelen in boeken die je bijna gelijktijdig leest. Mijn leerlingen hadden vergelijkbare ervaringen. Wat een intertekstuele beleving!
De kerstvakantie leeschallenge
Uiteraard heb ik met de leerlingen besproken hoe een volgende leeschallenge eruit moet zien, bijvoorbeeld in de kerstvakantie. Zij vonden het zeker de moeite waard om het nog een keer te organiseren. Aliyah zei dat ze nu in één week meer boeken had gelezen dan tijdens de hele zomervakantie. En Anne zei dat ze nu minder druk voelde voor de literatuurlijst, omdat ze echt een flinke leesslag had gemaakt.
Op de vraag hoe ik leerlingen die lezen echt niet zo leuk vinden ook kon motiveren voor de challenge noemden de leerlingen een aantal zaken:
- Promoot nadrukkelijk het aantal boeken dat je in één week kunt lezen en hoe veel dat scheelt bij het lezen voor de lijst.
- Zorg voor een kleine attentie aan het eind, een beloning. (Krijgen deze leerlingen natuurlijk óók nog!)
- Besteed in de klas meer tijd aan het promoten van boeken en laat leerlingen ook veel meer met elkaar praten over de titels die ze gelezen hebben.
Dus dat betekent dat mijn leesoffensief dóórgaat. Ik ga komende weken met mijn boekenclub ‘De ontdekking van de hemel’ verder lezen. Daarnaast komt er in de kerstvakantie een nieuwe challenge. Ik start eerder met werven en ook onderbouwleerlingen kunnen deelnemen.
Laat ik mezelf een uitdagend doel stellen: ik ga voor 100 deelnemende leerlingen. Dat zou toch gaaf zijn?!
En ik? Ik ga volgende keer wederom voor 100 pagina’s per dag en om dat beter te kunnen volhouden, lees ik naast bovenbouwboeken ook een paar titels voor de onderbouw. Ik kan niet wachten.
–//–
Meer lezen leidt ook tot een grotere woordenschat, maar dat wist je natuurlijk al. Ik maakte daar een leesvaardigheidsles over voor klas 5 en 6 in de vorm van een leessandwich.
Die vind je in dit blog uitgeschreven.